SửaNote

Sửa

Thứ tự

Loại chủ đề

Cấp Level

Tiêu đề

Nội dung

Phàm sở hữu tướng, giai thị hư vọng

Tất cả pháp hữu vi (hình thành từ nhiều yếu tố) như mộng, huyễn, bọt nước, bóng dáng, như sương mai, như tia chớp – nên quán chiếu như vậy để không chấp trước vào chúng.

Phàm sở hữu tướng: Bất cứ điều gì có hình tướng, có thể thấy, nghe, cảm nhận hay nhận thức được. Đây là những gì thuộc về thế giới hiện tượng, bao gồm con người, sự vật, sự kiện, tư tưởng, cảm xúc, v.v.

Giai thị hư vọng: Đều là hư ảo, không thật, không có tự tánh cố định.

1. Chấp vào thân thể

Nghĩ rằng thân này là vĩnh viễn, không thay đổi.

Sợ già, sợ bệnh, sợ chết, tìm mọi cách để níu kéo tuổi trẻ.

Một người bị ám ảnh bởi nhan sắc, khi thấy mình già đi liền sinh phiền não, buồn bã, thậm chí tìm mọi cách để phẫu thuật thẩm mỹ nhưng cuối cùng vẫn không thể tránh được quy luật vô thường.

2. Chấp vào tiền tài, danh vọng

Nghĩ rằng giàu có, quyền lực sẽ mang lại hạnh phúc lâu dài.

Luôn lo lắng mất tài sản, địa vị.

Một người rất giàu nhưng lúc nào cũng sợ bị mất tiền, không dám tiêu xài, sống trong lo âu và căng thẳng, đến khi mất đi thì tài sản cũng không mang theo được.

3. Chấp vào tình cảm

Nghĩ rằng tình cảm là vĩnh cửu, không bao giờ thay đổi.

Khi bị phản bội hoặc mất đi người thân, liền đau khổ tột cùng.

Một người yêu sâu đậm nhưng khi bị phản bội thì đau khổ, dằn vặt, không chấp nhận sự thật, thậm chí tự hủy hoại bản thân.

4. Chấp vào tri thức, quan điểm

Cho rằng kiến thức mình học được là chân lý tuyệt đối, không chịu tiếp thu ý kiến mới.

Một người cố chấp vào quan điểm của mình, tranh cãi kịch liệt với người khác, không chấp nhận sự thật dù thực tế đã thay đổi.

5. Chấp vào hình tướng trong tu hành

Nghĩ rằng phải mặc áo cà sa, ăn chay, ngồi thiền mới là tu hành chân chính.

Nếu thấy ai không giống mình thì chê bai, phê phán.

Một người nghĩ rằng chỉ có người xuất gia mới có thể giác ngộ, còn người tại gia thì không thể, nên sinh tâm ngã mạn và phân biệt.



Thuốc không quý tiện, lành bệnh là thuốc hay
Pháp không luận thấp cao, hợp cơ là pháp diệu

1. Thuốc không quý tiện, lành bệnh là thuốc hay


Quý tiện nghĩa là đắt rẻ, sang hèn.

Ý câu này là: Thuốc không quan trọng là đắt hay rẻ, quý hiếm hay bình thường, miễn là chữa khỏi bệnh thì đó là thuốc tốt.

2. Pháp không luận thấp cao, hợp cơ là pháp diệu


Pháp ở đây có thể hiểu là phương pháp, đạo lý, giáo pháp trong Phật giáo.

Thấp cao chỉ sự phân biệt giữa cao siêu và tầm thường.

Hợp cơ có nghĩa là phù hợp với căn cơ, hoàn cảnh và khả năng của từng người.

Ý của câu này là: Pháp không cần phải cao siêu hay bình thường, miễn là phù hợp với người cần nó thì đó là pháp vi diệu.


Ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm

Ưng vô sở trụ – Không nên trụ vào đâu

Trụ nghĩa là bám chấp, dính mắc vào một điều gì đó.
Phật dạy rằng tâm không nên chấp vào bất kỳ điều gì trong thế gian: sắc tướng, âm thanh, cảm xúc, suy nghĩ, hay thậm chí cả giáo lý.
Nhi sanh kỳ tâm  – Mà sanh tâm

Sanh tâm ở đây không phải là tâm vọng tưởng, mà là tâm từ bi, tâm bồ đề, tâm rộng lớn vô ngại.

Nghĩa là dù không chấp vào gì, nhưng vẫn khởi tâm làm việc thiện, tu tập, giúp đỡ chúng sinh.

Hiểu đơn giản: Không bám chấp vào bất kỳ điều gì, nhưng vẫn hành động vì lợi ích chúng sinh một cách tự nhiên, không dính mắc.

1. Làm việc thiện mà không chấp công đức

Một người làm từ thiện nhưng không mong được khen ngợi hay đền đáp.

Nếu giúp đỡ ai đó mà mong họ biết ơn thì vẫn còn chấp vào kết quả.

Người hành Bồ Tát đạo giúp đỡ chúng sinh nhưng không chấp vào việc mình đang làm thiện.

2. Tu tập mà không chấp vào hình thức

Có người nghĩ rằng phải ngồi thiền đúng cách, ăn chay trường, mặc áo nâu sồng thì mới là tu hành.

Nhưng thực ra, tu là ở tâm, không phải ở hình tướng bên ngoài.

3. Sống trong đời nhưng không bị đời ràng buộc

Người có tiền nhưng không để tiền ràng buộc mình, không tham lam.

Người có địa vị nhưng không kiêu ngạo, không coi thường người khác.


Phiền não tức Bồ đề

Phiền não là những khổ đau, lo âu, sân hận, tham lam, si mê,... khiến tâm trí con người bất an. Trong Phật giáo, phiền não được xem là những chướng ngại cản trở sự giác ngộ.

Bồ đề có nghĩa là giác ngộ, trí tuệ tỉnh thức, đạt đến sự giải thoát.

1. Không có phiền não thì không có giác ngộ

Bản chất của Bồ đề không phải là thứ gì xa lạ hay tách biệt với phiền não, mà chính từ phiền não mà người ta tìm ra con đường giác ngộ. Nếu không có khổ đau, con người sẽ không có động lực để truy cầu sự giải thoát.

2. Chuyển hóa phiền não thành trí tuệ

Thay vì loại bỏ phiền não hoàn toàn, Thiền tông dạy rằng cần chuyển hóa phiền não thành Bồ đề, giống như biến bùn nhơ thành hoa sen. Khi nhận diện rõ ràng bản chất của phiền não và không bị nó chi phối, con người có thể đạt đến trí tuệ và sự giải thoát.

3. Tất cả do tâm mà ra

Phiền não hay Bồ đề không phải là hai thực thể riêng biệt, mà chỉ là hai mặt của cùng một tâm thức. Khi tâm còn vô minh, chấp trước, phiền não sẽ sinh khởi. Nhưng khi tâm đạt được trí tuệ, sáng suốt thì chính phiền não ấy trở thành cơ hội để giác ngộ.

Một người nóng giận, nếu không nhận ra cơn giận của mình, thì cơn giận đó sẽ là phiền não. Nhưng nếu người đó quán chiếu, hiểu rõ nguồn gốc của sự giận dữ và biết cách kiểm soát nó, thì sự giận dữ đó trở thành một bài học giúp họ trưởng thành, và đó chính là Bồ đề.

Chi tiết

Xuất Excel

Danh sách